Από την ομιλία στη Βουλή κατά τη συζήτηση του σ/ν για τη ρύθμιση των αγορών, την αργία της Κυριακής κ.α

Εμείς προσεγγίζουμε τις ρυθμίσεις του ν/σ με βάση τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν. Γίνεται μια σοβαρή προσπάθεια, ιδιαίτερα στα θέματα που έχουν σχέση με τη λειτουργία του αγορανομικού κώδικα, ενός κώδικα που έχει καταντήσει πλέον αναχρονιστικός , ανεπίκαιρος και κυρίως αναποτελεσματικός. Υπάρχουν πολλές διατάξεις του ν/σ που είναι προς την θετική κατεύθυνση. Στην κατ’ άρθρο συζήτηση θα μπούμε και στις επιμέρους ρυθμίσεις που μπορούν να βελτιωθούν κι άλλο, κυρίως σε θέματα που έχουν σχέση με τη διακίνηση, τον έλεγχο και την πιστοποίηση προϊόντων, όπου παρά την καλή πρόθεση φαίνεται ότι πάρα πολλά ζητήματα αφήνονται στις Υπουργικές Αποφάσεις και στις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού.  Δεν πρέπει να παραπέμπονται σε Υπουργικές αποφάσεις ζητήματα που είναι γνωστό ότι ταλανίζουν ευρύτερα το χώρο. Γνωρίζετε ότι η Επιτροπή Ανταγωνισμού μέχρι σήμερα πάντα επεμβαίνει εκ των υστέρων, όταν ουσιαστικά οι επιπτώσεις ήδη έχουν καταμετρηθεί. Πρέπει λοιπόν να δούμε από τώρα, πώς θα κάνουμε πιο αποτελεσματικές όλες αυτές τις ρυθμίσεις.

Όμως η ρύθμιση του άρθρου 16, που αφορά τη λειτουργία των καταστημάτων τις Κυριακές μας αναγκάζει να σταθούμε αρνητικά όχι μόνο στο συγκεκριμένο άρθρο αλλά στο σύνολο του ν/σ. Πρόκειται για την πιο βίαιη μεταβολή που έχει γίνει στη λειτουργία της αγοράς, τουλάχιστον στη μεταπολιτευτική περίοδο.

Δε θα υπάρξουν οφέλη για κανέναν από τους εμπλεκόμενους από τη καταστρατήγηση της κυριακάτικης αργίας. Έχετε μια ιδεολογική εμμονή, η οποία ήταν κυρίαρχη προ δεκαπενταετίας, ότι η απελευθέρωση των ωραρίων θα δημιουργήσει νέο κύκλο εργασιών. Αυτό είχε κάποια βάση την περίοδο ανόδου της παγκόσμιας οικονομίας, δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή πραγματικότητα και μάλιστα η εμπειρία δείχνει ότι έχει αποτύχει πλήρως όπου εφαρμόστηκε στη βόρεια Ευρώπη.

Πολλά τα προβλήματα που έχει αλλά και δημιουργεί η συγκεκριμένη ρύθμιση:

Πρώτο πρόβλημα είναι η αδυναμία να προσδιορίσει γιατί επιλέχθηκαν τα 250 τετραγωνικά μέτρα. Αν παίρνετε ως μέτρο αναφοράς τα ισχύοντα στον ευρωπαϊκό χώρο , εκεί ξεκινούν από 100 τ.μ. και φθάνουν στα 400 κατά περίπτωση, αλλά με διαφορετικά κριτήρια που έχουν να κάνουν με το χαρακτήρα των τοπικών αγορών ή τον τρόπο με τον οποίο έχουν επιλεγεί . Με βάση ποια δεδομένα επιλέγετε τα 250 τ.μ. ως το κριτήριο που διαχωρίζει τη μεγάλη από τη μικρή επιχείρηση;

Δεύτερον, υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις, σχετικά με τον περιορισμό του μόνο στις μικρές επιχειρήσεις. Δηλαδή, υπάρχει έντονη φοβία  που στηρίζεται και σε νομολογιακά δεδομένα ότι μια οποιαδήποτε προσφυγή των μεγαλύτερων καταστημάτων, τα οποία θα έχουν έννομο συμφέρον θα οδηγήσει σε μια γενίκευση του μέτρου. Δηλαδή στο άνοιγμα τις Κυριακές και των μεγάλων καταστημάτων με ότι αυτό συνεπάγεται. Και μην ξεχνάτε ότι η κυριακάτικη λειτουργία αποτελεί πάγιο αίτημα των μεγάλων αλυσίδων του λιανεμπορίου με τα ίδια ακριβώς προσχήματα που χρησιμοποιείτε κι εσείς. Ειπώθηκε στην Επιτροπή ότι θα υπάρξουν ασφαλιστικές δικλείδες  αλλά όπως φαίνεται θα υπάρχουν και πολλά αντικλείδια.

Τρίτο πρόβλημα είναι το ποιος αποφασίζει. Ο Αντιπεριφερειάρχης, καλείται αποκλειστικά αυτός εντός τριμήνου και χωρίς κανένα άλλο περιορισμό να αποφανθεί. Δεν προβλέπεται ούτε διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, ούτε επαρκής χρόνος για αυτό. Κι αν δεν το κάνει, είτε θετικά ,είτε αρνητικά τότε αυτόματα η ρύθμιση ισχύει. Πρόκειται για κοροϊδία. Δεν βλέπετε ότι με μια τέτοια ρύθμιση δεν αφήνετε τον αντιπεριφερειάρχη να βρει  μια λύση συμβατή με τα χαρακτηριστικά του τόπου του; Δεν τον προτρέπετε έμμεσα, ακόμη και δια της παράλειψης να προβεί σε μια καταχρηστική και ακραία χρήση αυτού του μέτρου νομοθετώντας ουσιαστικά το άνοιγμα των καταστημάτων και τις πενήντα δύο Κυριακές;

Το τέταρτο έχει σχέση με αυτούς που αφορά η συγκεκριμένη ρύθμιση και είναι οι φορείς του χώρου (έμποροι, επιχειρηματίες και μαγαζάτορες), οι εργαζόμενοι στο χώρο και οι καταναλωτές. Τους ακούσαμε όλους στην Επιτροπή. Είναι όλοι αντίθετοι.

Αποτελεί μύθο η άποψη της κυβέρνησης ότι θα υπάρξει  αύξηση του τζίρου και της απασχόλησης. Οι καταναλωτές αυτή την περίοδο βιώνουν μια αφαίμαξη του εισοδήματος τους κι εσείς λέτε ότι θα ανεβεί ο τζίρος. Είστε εκτός πραγματικότητας. Τα τελευταία τρία χρόνια έχουμε μια μείωση εισοδημάτων, πάνω από 35%-40%. Δεν αντιλαμβάνεστε τι επιπτώσεις έχει; Γνωρίζετε ότι το υπ' αριθμόν ένα πρόβλημα της αγοράς είναι η ρευστότητα. Δεν υπάρχει αγοραστική δύναμη, για να μπορέσει να λειτουργήσει όλος αυτός ο συγκεκριμένος κλάδος. Ο Έλληνας καταναλωτής δεν προβληματίζεται για το πότε θα ψωνίσει αλλά πως θα μπορέσει να ψωνίσει.

Έρχεστε τώρα εσείς και λέτε ότι όλα όσα αναφέρουν οι αντιδρώντες είναι μύθοι. Είναι μύθος  ότι οι εργαζόμενοι θα υποστούν από τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις, μια εκμετάλλευση που ουσιαστικά θα στηριχθεί πάνω σε ένα εργασιακό καθεστώς που θα τους οδηγήσει ακόμα και σε ωρομίσθια μεροκάματα, της τάξης του 1,5 και 2 ευρώ; Δεν υπάρχουν τέτοια ωρομίσθια στην αγορά λόγω θεσμοθέτησης της  ευέλικτης εργασίας; Είναι μύθος ότι και η ίδια, η επιχειρηματική δραστηριότητα θα έχει επιπτώσεις  στο κόστος λειτουργίας της;

Από κει και πέρα, επειδή επικαλείστε ότι ιδιαίτερα τη τουριστική περίοδο θα αυξηθεί ο τζίρος, θέλω να σας αναφέρω ότι τίποτα δεν εμπόδιζε τις περιοχές που έχουν τουριστικό ενδιαφέρον να λειτουργούν τις Κυριακές. Είμαστε ξεκάθαροι η Κυριακή είναι ημέρα αργίας, είναι μέρα της οικογένειας. Η κατάργησή της θα έχει ανθρώπινο κόστος.

Κι έρχομαι στη ρύθμιση που αφορά τις λαϊκές αγορές των παραγωγών. Γιατί τις φέρνετε κι αυτές τη Κυριακή; Ενώ υπάρχει ένα νομοθετικό πλαίσιο που μπορεί να βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση, γιατί αγνοείτε ακόμη και την άποψη του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων που έχει εισηγηθεί το Σάββατο; Έχει γίνει μια δουλειά σε επίπεδο περιφερειών που αφορά αυτό που λέμε «το αγροτικό καλάθι». Κάθε περιφέρεια έχει το αγροτικό καλάθι. Επίσης έχουν θεσμοθετηθεί οι αγροτοδιατροφικές συμπράξεις. Πως είναι δυνατόν να αγνοούνται όλα αυτά στο σχεδιασμό σας; Δε βοηθάτε να πάρει σάρκα και οστά μια ρύθμιση που σε άλλες χώρες έχει φέρει σε ουσιαστική επαφή τους ντόπιους παραγωγούς με τους καταναλωτές.

Ότι προσπάθειες και να κάνετε στις υπόλοιπες λαϊκές αγορές , έτσι όπως λειτουργούν έχουν μεταβληθεί σε εμποροπανηγύρεις. Δυστυχώς δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε  το παράνομο εμπόριο που κυριαρχεί σε αυτούς τους χώρους.

Θέλουμε να φτιάξουμε ένα θεσμό σε επίπεδο περιφερειακών ενοτήτων, να έχουμε δηλαδή παραγωγούς των συγκεκριμένων περιοχών που να πηγαίνουν μόνον αυτοί σε μια λαϊκή, που θα έχει και την απαραίτητη υποδομή για να μπορέσει σιγά – σιγά να εξελιχθεί σε αυτό που είναι το ζητούμενο. Ο αγρότης παραγωγός να έρχεται σε επαφή με τον καταναλωτή και μέχρι ενός σημείου να του καλύπτει   όλες τις διατροφικές του  ανάγκες. Αυτή η διαδικασία πρέπει να υπηρετεί και ένα στόχο , που είναι η ενίσχυση  της  αγροτικής  δραστηριότητας. Να βοηθήσουμε περαιτέρω να ασχοληθεί περισσότερος κόσμος και να έχει ως  στόχο τη κάλυψη της διατροφικής επάρκειας σε τοπικό επίπεδο. Δηλαδή, να έχουμε παραγωγή αγροτικών προϊόντων μηδενικών χιλιομέτρων προς όφελος και των παραγωγών και των καταναλωτών.

Έρχεστε ξαφνικά και λέτε Κυριακή , το εντάσσετε δηλαδή   μέσα στα άλλα που λέτε για τις Κυριακές χωρίς να έχετε συγκεκριμένο σχέδιο ανάπτυξης του θεσμού. Πάρτε το πίσω και φέρτε τη ρύθμιση για το  Σάββατο. Μην ακούτε άλλους που σας λένε φέρτε το απόγευμα.

Χρειάζεται όμως η Περιφερειακή αυτοδιοίκηση και η τοπική αυτοδιοίκηση να στηρίξουν ουσιαστικά αυτό το θεσμό . Σε μόνιμο χώρο σε κάθε δήμο, ώστε να εξελιχθεί σε μια λαϊκή αγορά ντόπιων παραγωγών που θα έρχονται σε άμεση  επαφή με τους κατοίκους  καταναλωτές της περιοχής προς όφελος και των δύο .

Τα θέματα που συμφωνούμε, αλλά διατηρούμε μια σοβαρή διαφοροποίηση είναι τα θέματα των ποινικών και διοικητικών κυρώσεων. Οι διατάξεις είναι σαφώς υπερβολικές, σχεδόν καταχρηστικές σε ορισμένες περιπτώσεις. Είμαστε σαφώς υπέρ ηπιότερων διοικητικών κυρώσεων, οι οποίες να μπορούν να λειτουργήσουν παραδειγματικά και να οδηγήσουν σε μια καλύτερη εξομάλυνση και συμμετοχή όλων των επιχειρήσεων, στη νόμιμη διαδικασία.

Δεν έχουμε πειστεί για την αφαίρεση των καταναλωτικών οργανώσεων από τον Οργανισμό Λαϊκών Αγορών και θεωρούμε ότι οι καταναλωτικές οργανώσεις πρέπει να εκπροσωπούνται παντού, ακόμα και στις μεταφορές, στο μετρό, στα λεωφορεία κοκ.. Οπουδήποτε εμπλέκονται καταναλωτικές αιτιότητες, είναι αναγκαστική και απαραίτητη η συμμετοχή των καταναλωτικών οργανώσεων. Επίσης, και στα ζητήματα των συλλογικών αγωγών, των καταγγελιών και όλα αυτά που αφορούν στους καταναλωτές, γίνεται ένα θετικό βήμα.

Αν παίρνατε πίσω τη ρύθμιση που αφορά τις αγορές των παραγωγών της Κυριακής και βεβαίως, το άνοιγμα των καταστημάτων το αφήνατε μόνο στις 7 Κυριακές, θα φτάναμε ακόμη και μέχρι του σημείου να λέγαμε ναι στο σύνολο του νομοσχεδίου. Δυστυχώς μας αναγκάζετε να το καταψηφίσουμε