Ανάπτυξη ναι... αλλά ποια ανάπτυξη (*)

(*) Δημοσιεύτηκε στην Ελευθεροτυπία 18/7/2013

Απαιτείται ένα εθνικό σχέδιο με τρεις διαστάσεις: ευρωπαϊκή, εθνική, περιφερειακή

...........................................................................................................

Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ βουλευτή ΣΥΡΙΖΑ Εύβοιας

Κύριο ζητούμενο σήμερα για τη χώρα μας αποτελεί και η αναζήτηση μιας ανάπτυξης που θα μας βγάλει από το τούνελ της ύφεσης. Γιατί αν συνεχιστεί και την επόμενη χρονιά η ανεργία, θα φτάσει σε εφιαλτικά ποσοστά και θα απειλήσει την απαραίτητη, κυρίως σε τέτοιες στιγμές, κοινωνική συνοχή.

Ομως, για να έχει ουσιαστικό αντίκρισμα στην κοινωνία, αυτή η ανάπτυξη πρέπει να αντιμετωπίσει και τις ώς τώρα επιπτώσεις των μνημονιακών πολιτικών. Δικαιολογημένες οι αντιπαραθέσεις και οι συζητήσεις για τις μνημονιακές πολιτικές, αλλά πρέπει επιτέλους να συζητήσουμε και για τις δυνατότητες που ακόμη και αυτή την περίοδο έχει η χώρα μας.

Αν διαβάσει κανείς όλες τις μελέτες σχετικά με τις δυνατότητες ανάπτυξης της χώρας και αντιμετώπισης της κρίσης, παρατηρεί κυρίως δύο πράγματα: μια συχνή αναφορά στις επενδύσεις και ταυτόχρονα μια έλλειψη εξειδίκευσης των προτάσεων για το τι είδους και ποιες επενδύσεις χρειαζόμαστε και πώς θα ενθαρρύνουμε την υλοποίησή τους.

Η ελπίδα για ανάπτυξη, που σήμερα υπηρετείται από την ελληνική κυβέρνηση, έχει ως βασικό σημείο αναφοράς τις εισροές εκείνων των κεφαλαίων που θα επενδύσουν στη χώρα μας εξαγοράζοντας επιχειρήσεις, κυρίως παροχής υπηρεσιών και δευτερευόντως παραγωγής καταναλωτικών αγαθών, του ευρύτερου δημόσιου χώρου.

Μάλιστα, για να είναι ελκυστικές οι προσκλήσεις, οι συγκεκριμένες δραστηριότητες εκχωρούνται αντί πινακίου φακής και συνοδεύονται όχι μόνο από ένα καθεστώς πλήρους απομείωσης των εργασιακών σχέσεων, αλλά και από ρυθμίσεις που φτάνουν μέχρι του σημείου να δίνεται η δυνατότητα στους υποψήφιους επενδυτές να αρχίζουν το έργο τους με μια απλή υπεύθυνη δήλωση για εκ των υστέρων συμμόρφωση, ακόμη και σε περιοχές που δεν έχουν καθοριστεί χρήσεις γης, αφήνοντας έτσι όλες τις υποχρεώσεις για έκδοση αδειών να αντιμετωπίζονται στη διαδρομή.

Επενδύσεις ξένων κεφαλαίων προϋπήρχαν της κρίσης στη χώρα μας και αρκετές από αυτές μεταφέρθηκαν σε άλλες χώρες, αφού βρήκαν ευνοϊκότερες προϋποθέσεις για την άσκηση της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αδιαφορούμε για τις εισροές ξένων κεφαλαίων, αντίθετα τις αναζητούμε και κυρίως εκείνες που θα μπορούν -και για αμοιβαίο βέβαια όφελος- να αξιοποιούν τις δυνατότητές μας.

Θα το πετύχουμε αυτό όταν η ανάπτυξη που ζητάμε έχει ως βασική στόχευση την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, δηλαδή με απλά λόγια σχεδιαστεί και υλοποιηθεί μια ανάπτυξη που θα στηρίζεται σε εκείνα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών ανταγωνιστικών σε μια ολοένα και διεθνοποιούμενη παγκόσμια αγορά και οικονομία.

Γι' αυτό απαιτείται ένα εθνικό σχέδιο που θα έχει στοχοπροσηλωμένες κλαδικές κατανομές αλλά και πηγές χρηματοδότησης, καθώς και τρεις διαστάσεις: την ευρωπαϊκή, την εθνική και την περιφερειακή. Το σχέδιο οφείλει να είναι εξειδικευμένο, προσαρμόσιμο στις δυνατότητες, μετρήσιμο στα μεγέθη του, ρεαλιστικό στην εφαρμογή του, προσανατολισμένο σε αποτελέσματα, κατανεμημένο σε χρόνο και αξιολογήσιμο στη βιωσιμότητά του.

Ένας χώρος που μπορεί να υπηρετήσει μια τέτοια στόχευση είναι η ενέργεια. Πότε επιτέλους θα καταλάβουμε όλοι, πολιτεία και κοινωνία, ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αποτελούν προνόμιο για την ελληνική επικράτεια και έπρεπε ήδη να ήμασταν σημείο αναφοράς στον ευρωπαϊκό χώρο; Η υστέρηση έχει σχέση τόσο με την ανικανότητα της εκτελεστικής εξουσίας να καταθέσει συγκεκριμένο σχεδιασμό, ιδιαίτερα στην εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας, όσο και τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών που την προσεγγίζουν σχεδόν αφοριστικά.

Ενας άλλος χώρος που παρουσιάζει υψηλό δείκτη στενών συνεργειών με άλλους κλάδους και τομείς της πραγματικής οικονομίας, όπως μεταποίηση, εξαγωγές, τουρισμός, εστίαση, τοπικό εμπόριο κ.ο.κ., είναι ο αγροτικός. Ολοι αυτοί οι τομείς συνδέονται με τον αγροτικό χώρο, επηρεάζονται από τις δραστηριότητές του, εξαρτώνται από τις πρώτες ύλες του και αποτελούν τη βάση για την ανάπτυξη συναφών υπηρεσιών (οικοδομή, μεταφορές, ενέργεια, περιβάλλον, τοπικές επενδυτικές πρωτοβουλίες, δράσεις υπέρ της κοινωνικής συνοχής κ.ο.κ.).

Το σύνολο των επενδύσεων, της κατανάλωσης και των θέσεων εργασίας αυτού του ευρύτερου οικονομικού συμπλέγματος αφορά την πλειονότητα των καταναλωτών, του εργατικού δυναμικού και των πολιτών και αποτελεί μια ανάπτυξη που χρειάζεται και μπορεί να πετύχει η χώρα μας.