«Ανοίγει η πλατφόρμα για τα χρέη των αγροτών».

Συνέντευξη Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων Βαγγέλη Αποστόλου,

στην εφημερίδα Documento 

και στον δημοσιογράφο Δημήτρη Χατζηνικόλα (13/05/2018)

-Πριν λίγες ημέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατέθεσε τις προτάσεις της για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ) και τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ). Μια πρώτη εκτίμηση είναι ότι η ΚΑΠ, θα «πληρώσει» το Brexit και τις νέες προτεραιότητες σε τομείς όπως η Άμυνα, το Μεταναστευτικό και η φύλαξη των συνόρων, με άμεσες μειώσεις ύψους 3,9% στις αγροτικές ενισχύσεις και 5% συνολικά για την ΚΑΠ. Υπάρχει τρόπος να αποφευχθούν αυτές οι μειώσεις;

Είναι σαφές ότι η ΚΑΠ θα υποστεί μειώσεις, αν υιοθετηθούν τελικά οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Εμείς ως Κυβέρνηση δεν μπορούμε να αποδεχθούμε τις προτάσεις αυτές. Θα ενημερώσω άμεσα τον Πρωθυπουργό και θα πάμε στα ευρωπαϊκά όργανα με τις απόψεις μας και με τις συμμαχίες μας, ώστε οι απώλειες αυτές να καταστούν όσο το δυνατό μικρότερες για τον κόσμο της γεωργίας και αν είναι δυνατό να εξαλειφθούν.
Δεν πρέπει ωστόσο να λησμονούμε ότι υπάρχουν μια σειρά Κρατών-Μελών που πιέζουν για ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις του προϋπολογισμού συνολικά αλλά και στο τμήμα που αφορά στη ΚΑΠ.
Σε καμία περίπτωση δεν επαναπαυόμαστε.

-Με δεδομένο ότι οι Έλληνες αγρότες λαμβάνουν ενισχύσεις ανά στρέμμα περίπου στο διπλάσιο του μέσου ευρωπαϊκού όρου πόσο αισιόδοξος είστε ότι θα αποφύγουμε στο μέλλον μια εξομοίωση των άμεσων ενισχύσεων μας με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο;

Πράγματι οι ενισχύσεις που λαμβάνουν οι παραγωγοί μας ανά στρέμμα βρίσκονται στην κορυφή της ΕΕ και περίπου στο διπλάσιο του μέσου όρου ευρωπαϊκά, για μια σειρά από λόγους που δεν είναι της παρούσης.
Όλο το προηγούμενο διάστημα στις συζητήσεις για την ΚΑΠ, δουλέψαμε συστηματικά για να πείσουμε τα κέντρα λήψης αποφάσεων στις Βρυξέλλες ότι, η ενίσχυση με βάση την έκταση δεν αποτελεί την συνολική και την πιο αντικειμενική εικόνα για την κατανομή των ενισχύσεων μεταξύ των γεωργών της ΕΕ.
Για να είναι κανείς αντικειμενικός πρέπει να λάβει υπόψη μια σειρά παραμέτρων όπως το μέγεθος των εκμεταλλεύσεων, την κατανομή των ενισχύσεων ανά εκμετάλλευση, την ιδιαιτερότητα και την πολυμορφία της ελληνικής γεωργίας, το εύρος της διαφοράς μεταξύ του γεωργικού εισοδήματος και του εισοδήματος από τις υπόλοιπες οικονομικές δραστηριότητες για κάθε κράτος-μέλος.
Νομίζω λοιπόν ότι καταφέραμε να πείσουμε ότι αν η εξωτερική σύγκλιση, όπως λέγεται, πραγματοποιηθεί σε βάρος μερικών μόνο χωρών και με βάση την απόσταση που χωρίζει τις άμεσες ενισχύσεις τους από το ευρωπαϊκό μέσο όρο, όπως την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, τότε οι συνέπειες θα είναι πολύ σημαντικές για τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις της χώρας μας και όχι μόνο της χώρας μας και όχι μόνον αυτής.

-Ρύθμιση αγροτικών χρεών. Για ξεκαθαρίστε μας ποιους αφορά και γιατί πρέπει ο αγροτικός κόσμος να υπαχθεί σε αυτήν την ρύθμιση;

Η ρύθμιση για τα αγροτικά χρέη που παρουσιάσαμε πρόσφατα  αποτελεί μια παρέμβαση στο σύνολο σχεδόν των οικονομικών δεδομένων του αγρότη, γιατί  όχι μόνο θα μειώσει σημαντικά τις υποχρεώσεις του, αλλά και θα του δώσει τη δυνατότητα ελέγχου των οικονομικών του.
Αφορά φυσικά πρόσωπα και μόνον , δηλαδή  γεωργούς, κτηνοτρόφους,  αλιείς …όλους  όσων οι οφειλές τους  έχουν σχέση με  αγροτική δραστηριότητα και  διαχειρίζονται αυτή την ώρα από τον εκκαθαριστή , δηλαδή την PQH.

-Και πότε θα ανοίξει η πλατφόρμα ώστε να δέχεται τις αιτήσεις των αγροτών;

Θα ανοίξει τις επόμενες ημέρες  και θα δέχεται  τις  αιτήσεις  των αγροτών για ευνοϊκή ρύθμιση οφειλών τους προς την Εφορία για εισόδημα, ΦΠΑ κλπ, και  προς πρώην ΟΓΑ για ασφαλιστικές εισφορές, μέσα από διαδικασίες που προβλέπονται από ισχύουσες ρυθμίσεις, όπως οι 120 δόσεις, το κούρεμα των προσαυξήσεων και άλλα, που έχουν εξαγγείλει τα Υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας.
Και προς Τράπεζες που έκλεισαν και βρίσκονται υπό εκκαθάριση (κυρίως η πρώην Αγροτική Τράπεζα αλλά  και  άλλες), οφειλές που σήμερα διαχειρίζονται από τη PQH.

-Και τι θα περιλαμβάνει αυτή η ρύθμιση;

Θα προβλέπει 100% διαγραφή των τόκων υπερημερίας και διαγραφή τόκων και κεφαλαίου δανείων, βάσει των ήδη αποπληρωμένων ποσών, αφού ληφθεί υπόψη ο Νόμος 3259/2004 για τα πανωτόκια σύμφωνα με τον οποίο οι οφειλές των αγροτών δεν μπορούν να υπερβαίνουν το διπλάσιο του ληφθέντος κεφαλαίου, όπως διαμορφώθηκε στη τελευταία εκταμίευση του λογαριασμού.
Το σημαντικότερο είναι ότι παρέχεται ακόμη  και η δυνατότητα πώλησης ακινήτων, με σκοπό την εξόφληση του εναπομείναντος χρέους.
Οι εφαρμογές  της ρύθμισης μπορούν να φτάσουν ακόμη και σε διαγραφή κεφαλαίου κατά  60% σε περίπτωση συνολικής εξόφλησης εντός τριμήνου του εναπομείναντος ποσού (κατόπιν της ανωτέρω διαγραφής τόκων και πανωτοκίων) ή στο 40% σε περίπτωση ρύθμισης σε δόσεις έως και 10 έτη του εναπομείναντος ποσού (κατόπιν της ανωτέρω διαγραφής τόκων και πανωτοκίων).

-Τι θα γίνει με τις υπόλοιπες οφειλές στον Εκκαθαριστή και μάλιστα αυτών των μονάδων που εξακολουθούν να λειτουργούν;

Οι υπόλοιπες οφειλές του αγροτικού χώρου που βρίσκονται στη διαχειριστική επιμέλεια του εκκαθαριστή αφορούν στις ιδιωτικές και συνεταιριστικές μονάδες.
Αυτό που απασχολεί το Υπουργείο μας είναι ότι όσες από αυτές μπορούν να λειτουργούν ανταποκρινόμενες στα λειτουργικά τους έξοδα να συνεχίσουν να λειτουργούν. Δεν θέλουμε ιδιαίτερα σε μια περίοδο που βγαίνουμε από τη κρίση να σταματήσουν να λειτουργούν τέτοιες μονάδες. Είμαστε σε επαφή γι’  αυτό το θέμα με τον εκκαθαριστή.
Όσον αφορά στις υπόλοιπες οφειλές τους, αν έχουν, προς τις άλλες τράπεζες μπορούν να προσφύγουν στον εξωδικαστικό μηχανισμό.

-Τι γίνεται με την περιουσία των συνεταιριστικών οργανώσεων που βρίσκονται σε εκκαθάριση;

Έχουμε δημιουργήσει μια ομάδα εργασίας, (αποτελούμενη από την  εταιρεία εκκαθάρισης PQH, τη Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων) και εξετάζουμε όλες τις δυνατότητες αξιοποίησης αυτής της περιουσίας, μέσω του ΟΔΙΑΓΕΠ, του οργανισμού που έχουμε συστήσει γι’ αυτό το σκοπό.

-Η χώρα μας κινδυνεύει να οδηγηθεί στο Ευρωπαϊκό δικαστήριο προκειμένου να συμμορφωθεί με ότι συμβαίνει σε όλη την Ευρώπη όσον αφορά την αιθυλική αλκοόλη. Δηλαδή, αφενός μεν να διπλασιαστεί ο ΕΦΚ στο εμφιαλωμένο τσίπουρο, αφετέρου να φορολογηθεί κανονικά και το τσίπουρο που βγάζουν οι μικροπαραγωγοί.

Αρχικά ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι δεν υπάρχει τέτοια υποχρέωση στο πλαίσιο του μνημονίου και των προαπαιτουμένων για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει πίεση για κατάργηση της διακίνησης χύμα τσίπουρου με βάση τις προβλέψεις της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ και  φορολόγησής του με βάση τις αποφάσεις της Κομισιόν για αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης. Ήδη όπως σωστά λέτε, με αιτιολογημένη γνώμη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής απειλούμαστε με παραπομπή στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια.
Ταυτόχρονα οι επαγγελματίες αποσταγματοποιοί καταγγέλλουν αθέμιτο ανταγωνισμό από τη μαζική και ανεξέλεγκτη διακίνηση χύμα τσίπουρου στην ελληνική επαρχία, γεγονός που σχετίζεται και με θέματα δημόσιας υγείας. Είναι σοβαρή αυτή η παράμετρος και πρέπει να μας απασχολεί ούτως ή άλλως.
Βεβαίως εμείς δεν πρόκειται να πάρουμε κάποια απόφαση από μόνοι μας. Το θέμα έχει τεθεί, θα διαβουλευθούμε σοβαρά και υπεύθυνα με όλους τους εμπλεκόμενους και θα αντιμετωπίσουμε τα ζητήματα κατά τον καλύτερο τρόπο και με σεβασμό βεβαίως σε μια παραδοσιακή δραστηριότητα της ελληνικής υπαίθρου.

-Αυτή την ώρα στο κτηνοτροφικό κόσμο υπάρχει μια αναστάτωση από τη πτώση της τιμής του γάλακτος. Πως σχεδιάζετε να αντιμετωπίσετε τη κατάσταση;

Καταρχήν να ξεκαθαρίσουμε ένα πράγμα, ότι στο πλαίσιο λειτουργίας της Ε.Ε. η διακίνηση γάλακτος μεταξύ των ΚΜ για τη μεταποίηση και παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων ή άλλων τροφίμων δεν αντίκειται στην εθνική και ενωσιακή νομοθεσία.
Για την υπεράσπιση του ελληνικού γάλακτος, η χώρα μας μετά από έντονη και επίπονη διαβούλευση στο πλαίσιο της Ε.Ε., θέσπισε με τον νόμο 4492/2017 την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης, η οποία θα λειτουργήσει προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της διαφάνειας της αγοράς και της αποφυγής παραπλάνησης του καταναλωτή.
Η υποχρεωτική αναγραφή προέλευσης αφορά στο σύνολο των γαλακτοκομικών προϊόντων και όχι μόνο στα προϊόντα ΠΟΠ που τυγχάνουν ήδη ειδικής προστασίας.
Το σύστημα ελέγχου της διακίνησης γάλακτος και προϊόντων γάλακτος ρυθμίζεται μέσω των ισοζυγίων εισροών και εκροών στη χώρα μας. Στο σχετικό πλαίσιο προβλέπεται όλο το σύστημα ελέγχου με τα κλιμάκια και  τη διαδικτυακή διασύνδεση των επιχειρήσεων του γαλακτοκομικού τομέα με το σύστημα ΑΡΤΕΜΙΣ με σκοπό τον έλεγχο της αγοράς και την πάταξη των φαινομένων της παραπλάνησης του καταναλωτή.

-Αναφέρεστε πολλές φορές στην αναγκαιότητα συνεργασίας των αγροτών και των κτηνοτρόφων για να λυθούν τα προβλήματα. Μήπως θέλετε με αυτό τον τρόπο να αποφύγετε τις δικές σας ευθύνες;

Όλα όσα ανέφερα προηγούμενα σχετίζονται με τον επίσημο έλεγχο της αγοράς, κι αυτή η δραστηριότητα είναι αποκλειστική ευθύνη της Κυβέρνησης, όλων των συναρμόδιων Υπουργείων.
Όμως  εξίσου σημαντικό και  το θέμα του αυτοελέγχου της αγοράς, πόσο μάλλον σε περιόδους όπου η δημόσια διοίκηση βιώνει έντονα τα φαινόμενα της υποστελέχωσης και της έλλειψης πόρων.
Ο αυτοέλεγχος όμως προϋποθέτει συνεννόηση. Προϋποθέτει εμπιστοσύνη, αποτελεσματική επικοινωνία και χάραξη κοινής στρατηγικής. Η ίδια η αγορά γνωρίζει αυτό που πολλές φορές ο επίσημος έλεγχος δεν μπορεί να διαπιστώσει.
Αλλά, τα μηνύματα δεν είναι ευοίωνα όταν αντιμετωπίζουμε δύο αντικρουόμενες αιτήσεις αναγνώρισης διεπαγγελματικών οργανώσεων για τη φέτα, τον κυρίαρχο αυτή τη στιγμή θεσμό, που έπρεπε να έχει δημιουργηθεί εδώ και δεκαετίες.
Δεν μπορεί εμείς να δίνουμε μάχες στο πλαίσιο των διεθνών συμφωνιών της Ε.Ε. με τις τρίτες χώρες, μέσα σε δύσκολες συνθήκες και προδιαγραμμένες αποφάσεις  για την υπεράσπιση της φέτας, όπως επίσης να διαθέτουμε περισσότερα από 160 εκατ. ευρώ το χρόνο για τη στήριξη των ποιοτικών μας προϊόντων στις διεθνείς αγορές, με σημαία μάλιστα τη φέτα, και την ίδια ώρα οι εκπροσωπούντες το χώρο να υπηρετούν  διασπαστικές λειτουργίες.
Επειδή μπορεί η διχόνοια να είναι κατάρα, η ομόνοια όνειρο απατηλό, όμως  η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία. Γι αυτό θα επαναλάβω για μια ακόμη φορά την έκκλησή μου προς όλους τους εμπλεκόμενους να έρθουν σε συνεννόηση για τη δημιουργία μίας Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης για τη φέτα.

-Να κλείσουμε με μια πολιτική ερώτηση: την Τετάρτη στη Βουλή ψηφίστηκε το ν/σ για την αναδοχή και την υιοθεσία όπου πέρα από τις αντιφάσεις της ΝΔ αναδείχθηκαν και οι μεγάλες ιδεολογικές διαφορές με τον κυβερνητικό σας εταίρο τους ΑΝΕΛ. Επειδή έχει «ανοίξει» για τα καλά η συζήτηση για την απλή αναλογική και τις μετεκλογικές συνεργασίες εσείς πως βλέπετε το φλερτ ορισμένων συντρόφων σας με το ΚΙΝ.ΑΛ;

Εσείς λέτε για φλερτ, εγώ έχω μιλήσει για ταγκό που για να χορευτεί χρειάζονται δύο. Ο χώρος της σοσιαλδημοκρατίας είναι συγγενικός μας χώρος και είναι φυσικό να εξετάσουμε τη συνεργασία μαζί του, ειδικά μετά το τέλος των μνημονίων και με φόντο την απλή αναλογική ως εκλογικό σύστημα. Αλλά πρέπει να αποφασίσουν οι πολιτικές δυνάμεις του σοσιαλιστικού χώρου αν θέλουν να είναι συμπλήρωμα μιας δεξιάς πολιτικής και μιας δεξιάς ατζέντας, ή να συμπορευτούν με την Αριστερά.

Η συνεργασία μας με τους ΑΝΕΛ ανταποκρινόταν στην ανάγκη να κυβερνηθεί η χώρα με τρόπο σθεναρό εν μέσω μνημονίων. Μετά τις εκλογές οι χώρα θα έχει μπει σε μια κανονικότητα. Εκ των πραγμάτων θα είναι μια άλλη μέρα…