«Η αλήθεια για το glyphosate»

Άρθρο Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Βαγγέλη Αποστόλου, 

στην «Εφημερίδα των Συντακτών» (28-03-2018)

Η χώρα μας όπως είναι γνωστό, τον Δεκέμβριο του 2017, που γινόταν η συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή της Ε.Ε. για τη χρήση της δραστικής ουσίας glyphosate, όχι μόνο ψήφισε αρνητικά αλλά και συμμετείχε στην πρωτοβουλία 6 κρατών-μελών (Ελλάδα, Γαλλία, Βέλγιο, Σλοβενία, Λουξεμβούργο και Μάλτα) για την εξάλειψή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση, προτείνοντας μάλιστα την παρακάτω, υψηλής περιβαλλοντικής ευαισθησίας, συμπληρωματική τροπολογία στο κείμενο της απόφασης: «Εμείς, ως κράτη μέλη, διατηρούμε τη δέσμευσή μας να ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη και εφαρμογή ολοκληρωμένων πρακτικών διαχείρισης και εναλλακτικών προσεγγίσεων ή τεχνικών με σκοπό τη μείωση της εξάρτησης από τη χρήση φυτοφαρμάκων».

Όμως πλειοψήφησε τελικά η έγκριση κυκλοφορίας της δραστικής ουσίας Glyphosate έως τις 15  Δεκεμβρίου του 2022, αλλά με τον περιορισμό, που ισχύει μόνο στην Ευρώπη, τα σκευάσματα που περιέχουν την συγκεκριμένη δραστική ουσία, να μην περιέχουν την βοηθητική ουσία (επιφανειοδραστική) POE-tallowamine, η οποία κατά την τοξικολογική αξιολόγησή της από τις αρμόδιες Ευρωπαϊκές Αρχές βρέθηκε να έχει σημαντική τοξικότητα σε όλα τα καταληκτικά σημεία που διερευνήθηκαν καθώς και ότι επηρεάζει αρνητικά την ανθρώπινη υγεία όταν χρησιμοποιείται σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα που περιέχουν glyphosate.

Επομένως όσες εταιρείες παράγουν σκευάσματα που περιέχουν το Glyphosate θα πρέπει να τα αξιολογήσουν ξανά ώστε να εξεταστεί ότι δεν περιέχουν την επικίνδυνη βοηθητική ουσία POE-tallowamine.

Οι αξιολογήσεις αυτές γίνονται σε μια Ευρωπαϊκή χώρα που επιλέγει η κάθε εταιρεία και οι υπόλοιπες χώρες πρέπει, σε ένα μικρό χρονικό διάστημα, να αποδεχθούν την αξιολόγηση και να εγκρίνουν τα σκευάσματα στην επικράτεια τους.

Η χώρα μας δεν έχει την δυνατότητα να αρνηθεί την έγκριση, έως τις 15/12/2022 που ισχύει η ανανέωση-παράταση της άδειας για το Glyphosate στην Ευρώπη, σε σκευάσματα που περιέχουν αυτήν τη δραστική ουσία  και βέβαια πληρούν τις προϋποθέσεις του σχετικού Εκτελεστικού Κανονισμού της ΕΕ , που υποχρεώνει την απαλλαγή από την βοηθητική ουσία POE-tallowamine.

Στα πλαίσια αυτά εγκρίναμε για τη χώρα μας δύο επαγγελματικές άδειες.

Στα ερασιτεχνικά όμως σκευάσματα, όπου έχουμε εγκρίνει μία άδεια, το πλαίσιο είναι πολύ αυστηρότερο. Γι αυτό και αποδεχτήκαμε για τις εγκρίσεις αυτές

1) για τη Γαλλία, με την οποία συμμετέχουμε στη πρωτοβουλία που αναζητά όσο γίνεται γρηγορότερα τη μείωση της εξάρτησης από τη συγκεκριμένη χρήση, να έχει  το ρόλο του εισηγητή και

2) για όλες τις αρμόδιες επιστημονικές ενώσεις της χώρας μας (Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, Γεωτεχνικό Επιμελητήριο, Ελληνική Ζιζανιολογική Εταιρεία κ.α.) που είχαν ζητήσει τον Νοέμβριο την επανέγκριση της δραστικής ουσίας glyphosate, χωρίς βέβαια την αποδεδειγμένα γονιδιοτοξική επιφανειοδραστική ουσία polyethoxylated (POE)-tallowamine, να λειτουργούν ως  σύμβουλοι.

Είναι φανερό λοιπόν ότι οι όποιες συζητήσεις και οι αντιπαραθέσεις για τα σχετικά θέματα θα είναι ουσιαστικές μόνο εάν μιλήσουμε με βάση τα στοιχεία που πραγματικά ισχύουν σήμερα και όχι με αυτά που ίσχυαν πριν 2,5 χρόνια και πιο πίσω. Γιατί αυτά, όσο κι αν κάποιοι κάνουν πως δεν το καταλαβαίνουν, είτε από άγνοια, είτε από ημιμάθεια, έχουν αλλάξει σημαντικά:

• Από το 2000 η δραστική ουσία δεν ανήκει αποκλειστικά στην Monsanto. Έτσι εκτός από το Roundup της Monsanto υπάρχουν δεκάδες σκευάσματα και άλλων εταιρειών που περιέχουν glyphosate.

• Το 2016 και με την συμβολή της χώρας μας υπήρξε μια σημαντική αλλαγή στην Ευρώπη σχετικά με τα φυτοπροστατευτικά σκευάσματα τα οποία περιέχουν την δραστική ουσία glyphosate.

Αποτελεί μεγάλη νίκη όλων όσων για δεκαετίες αγωνίστηκαν να αποδείξουν την επικινδυνότητα των σκευασμάτων που περιείχαν την δραστική ουσία glyphosate, τα οποία αποδείχτηκε τελικά ότι πράγματι είχαν πρόβλημα ασφάλειας, που όμως αποδίδεται στην βοηθητική ουσία POE-tallowamine την οποία απαίτησαν και πέτυχαν να αφαιρεθεί από τα σκευάσματα που θα παραχθούν μετά την ισχύ του κανονισμού.

Γι αυτό είναι επιτακτική η ανάγκη να ξεκινήσει άμεσα η αναζήτηση εναλλακτικών, όλο και περισσότερο φιλικών στο περιβάλλον λύσεων για τα φυτοπασκευάσματα, που παρότι το ένα μετά το άλλο απομακρύνονται από την φαρέτρα των Ευρωπαίων παραγωγών, εξακολουθούν να δημιουργούν αντιδράσεις, έστω κι αν δεν υπάρχει πρόβλημα, όπως συμβαίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση.

Όμως για τη χώρα μας είναι κεφαλαιώδες το ζήτημα γιατί, έχοντας ως βασικό εργαλείο υπεράσπισης του αγροτοδιατροφικού χώρου τη ποιοτική του υπόσταση, δεν πρέπει  για κανένα άλλο λόγο να κάνουμε εκπτώσεις σε τέτοια θέματα. Γι αυτό και θα επιμείνουμε στα πλαίσια της πρωτοβουλίας των 6 στην συνέχιση της προσπάθειάς μας για μείωση της εξάρτησης της γεωργίας της Ε.Ε. από τα φυτοφάρμακα.