Κυριακή 26 Αυγούστου 2012

Άλλο η πυροπροστασία κι άλλο η δασοπυρόσβεση (*)


(*) Από την Αυγή 26-08-12
Η εικόνα της λεηλατημένης από τις πυρκαγιές χώρας θρυμμάτισε το έτσι κι αλλιώς εύθραυστο μοντέλο δασοπυρόσβεσης. Όμως ταυτόχρονα έδειξε την ανυπαρξία ακόμη κι ενός στοιχειώδους σχεδιασμού στη πρόληψη και την άμεση επέμβαση. Γι' αυτό και ο κ. Δένδιας δεν απέφυγε την πεπατημένη: Εμείς κάναμε ό,τι μπορούσαμε, αλλά υπάρχουν και εμπρηστές. Χρόνια ακούγεται η συγκεκριμένη άποψη, περιμένουμε ακόμη να θεμελιωθεί.
Οι δασικές πυρκαγιές είναι φαινόμενο συνυφασμένο με τον χαρακτήρα των μεσογειακών δασικών οικοσυστημάτων και των καιρικών συνθηκών και πάντα θα μας απασχολούν. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος που πρέπει κάθε χρόνο να σχεδιάζουμε την αντιμετώπισή τους τόσο σε κεντρικό επίπεδο όσο και σε περιφερειακό, που να φτάνει μέχρι τον μικρότερο Καλλικρατικό δήμο.
Η πυροπροστασία των δασών πρέπει να στηρίζεται κυρίως στη πρόληψη και δευτερευόντως στη καταστολή.
Επιτυχής πρόληψη είναι αυτή που μειώνει μέχρι μηδενισμού τις πιθανότητες ανάφλεξης. Κι αυτό απαιτεί την ορθολογική διαχείριση, την επαρκή φύλαξη, αλλά και αυστηρό νομικό πλαίσιο προστασίας των δασικού χαρακτήρα εδαφών.
Δυστυχώς, μέχρι σήμερα το 80% των δασών είναι χωρίς διαχειριστική έκθεση και το 100% χωρίς καθαρισμό και ουσιαστική φύλαξη, ενώ την ίδια στιγμή θεσμοθετούνται νομιμοποιήσεις (π.χ. αυθαίρετα) που ουσιαστικά ευνοούν τη λειτουργία των εμπρηστών και των καταπατητών. Άραγε πόσα χρόνια θα περάσουν για να ολοκληρωθεί η διαδικασία σύνταξης των δασικών χαρτών, που αποτελεί το μοναδικό εργαλείο υπεράσπισης της χρήσης των συγκεκριμένων εδαφών;
Επιτυχής καταστολή θεωρείται αυτή που γίνεται άμεσα και δεν προκαλεί μεγάλες καταστροφές. Κι αυτό συμβαίνει όταν μέσα σε 10 λεπτά από την έναρξη του επεισοδίου της φωτιάς υπάρξει επέμβαση. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από το 1983 έως το 1998 στο 64% των δασικών πυρκαγιών που υπήρξε έγκαιρη επέμβαση αντιστοιχεί μόλις το 2% των εκτάσεων που κάηκαν, ενώ στο υπόλοιπο 36% των πυρκαγιών που δεν υπήρξε έγκαιρη επέμβαση αντιστοιχεί το υπόλοιπο 98%.
Την καταστολή των δασικών πυρκαγιών, όπως είναι γνωστό, έχει αναλάβει αποκλειστικά από το 1998 η Πυροσβεστική Υπηρεσία. Μάλιστα, η τότε κυβέρνηση έφτασε στο σημείο να διαχωρίσει την πρόληψη από την καταστολή στερώντας τη δυνατότητα στη Δασική Υπηρεσία, που ασχολείται με τη διαχείριση των δασών, να συμμετέχει στη δασοπυρόσβεση.
Οι πυροσβέστες κατέβαλαν και καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες σε ένα δύσκολο έργο, αλλά μη διαθέτοντας την απαραίτητη σύνδεση με τον δασικό χώρο δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Είναι άλλο πράγμα η δασοπυρόσβεση κι άλλο η πυροπροστασία. Γι' αυτό και το Πυροσβεστικό Σώμα εναποθέτει πια όλο το βάρος της κατάσβεσης στα εναέρια μέσα, που ασφαλώς και χρειάζονται, αλλά μόνον ως βοηθητικά των επίγειων μέσων. Επιπλέον οι ιδιαιτερότητες του ανάγλυφου των δασικών εκτάσεων, οι δύσκολες καιρικές συνθήκες και η αδυναμία επέμβασης τη νύχτα καθιστούν προβληματική τη χρήση των εναέριων μέσων όλες τις ώρες.
Άμεση βελτίωση της δασοπυρόσβεσης θα υπάρξει με την χρησιμοποίηση όλου του προσωπικού που έχει σχέση με το δάσος. Η συνεργασία Πυροσβεστικής και Δασικής Υπηρεσίας μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τριβές, αρκεί να ανατεθεί η ευθύνη των περιαστικών δασών στην πρώτη και των περιφερειακών στη δεύτερη, ενώ παράλληλα να συνεπικουρούνται στο έργο τους από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την εθελοντική συμμετοχή των πολιτών.
Η οριστική όμως απάντηση στο πρόβλημα της δασοπροστασίας υπάρχει στο ομόφωνο πόρισμα της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής και είναι η ίδρυση και η λειτουργία του Ενιαίου Φορέα Δασοπροστασίας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου